OTİZM VE HEMŞİRELİK BAKIMI

OTİZM

Otizm iletişim ve sosyal gelişim alanlarındaki kısıtlılıkla seyreden ve çocuğun gelişimini önemli derecede olumsuz yönde etkileyen bir bozukluktur. Doğuştan gelen bir bozukluk olmasına rağmen, belirtiler bebeklik ve erken çocukluk döneminde belirmeye başlar. Konuşmanın gecikmesi veya gelişmemesi, ilgi alanlarında sınırlılık, insanlar ile ilişki kurma yerine cansız nesnelerle ilgilenme, oyuna ilgi duymama, yaşıtlarıyla oyun oynamama ve tekrar edici basmakalıp davranışlarda bulunma gibi özellikler ile kendini gösterir.

žOtistik çocuklarda normalden sapan davranışlar 4 grupta toplanır. 

1- Sosyal etkileşimde yetersizlik: 

Gözlerinize bakmazlar, 

Kayıtsızdırlar, 

İsmi ile çağrıldığında çoğu kez aldırmazlar, 

Duymuyormuş gibi davranırlar, 

Yaşıtları ile oyun oynamazlar 

Tek başlarına kalırlar, 

Başkalarının duygularını ve düşüncelerini anlamakta güçlük çekerler ya da uygun

tepkilerle karşılık veremezler. 

ž2- İletişimde ve oyunda yetersizlik: 

Konuşma gecikir, dil gelişimi geride kalır, 

Konuşmayı bir iletişim amacı ya da aracı olarak kullanmazlar 

Beden dilini kullanmada ya da anlamada zorlanırlar 

Oyuna ve oyuncağa ilgisiz kalırlar 

Rol yapmazlar, hayali oyunları yoktur.

3- Takıntılar: 

Nesne takıntıları vardır, herhangi bir nesneyi özellikle sert nesneleri ellerinde tutarlar,

taşırlar. Çevirerek, döndürerek izlerler ya da koklarlar 

El çırpma, sallama, sallanma, koşma, dönme gibi yineleyen davranışları vardır, 

Sadece bir ya da birkaç kısıtlı konu ile ilgilenirler, 

Günlük yaşamda belli işleri, belli şekillerde yapma konusunda aşırı ısrar ederler 

Düzen değişikliklerine ya da aksamalara karşı aşırı tepkide bulunurlar. Genellikle

değişime direnç gösterirler . Aynılıkta ısrarları vardır.

4- Diğer belirtiler: 

Görme, işitme, tat, koku ya da dokunma duyularının bazılarında ya da tümünde aşırı

duyarlık gösterirler, 

Acıya karşı duyarsızdırlar. Düştüklerinde, yaralandıklarında canının yandığına ilişkin

tepki göstermezler, 

Aşırı hareketlilik ya da hareketsizlik gösterirler, 

Tehlikeler karşısında duyarsızdırlar. 

Bu belirtilerin birkaçı ya da çoğu bir arada gözlenebilir. 

YAKLAŞIM

Çocukla ilişki kurulurken ve eğitimde kullanılan dil çocuğun düzeyine uygun olmalıdır.

İletişim problemi olan çocuk için kısa ve net cümleler kullanmak önemlidir. 

Çocuğun oyun ve eğitim saatlerini tek ve uzun bir sürede yapmaktansa kısa

sürelerde sık sık tekrar ekmekte yarar vardır. 

Çocuk ile konuşurken onun göz seviyesine eğilmek ve ona bakarak konuşmak

gerekir. 

Çevrede çocuğun dikkatini dağıtacak uyaranlar olmamasına özen gösterilmelidir. 

Oyun kurulacak malzeme ile çocuğun önceden serbestçe oynayıp keşfetmesi

çocuğun oyuna merakını arttırır. 

Çocuğun dikkatini toplamasını kolaylaştırmak için abartılı mimikler, tonlamalar

yapmak etkili olacaktır. 

žEkolali (çocuğun duyduğu kelimeleri, cümleleri, konuşmacının hemen arkasından

veya daha sonra taklit etmesi) görülmektedir. Bu nedenle kızmak bağırmak ya da

cezalandırmak yanlıştır. Anlayışlı ve sabırlı olun.

žİletişimi başlatırken bunu ondan beklemeyin. İlk iletişimi siz başlatın. Onun sevdiği ya

da ilgi duyduğu konulardan yola çıkarak iletişim kurmaya çalışın.

ž“Koşturmayı bırak” yerine “Arkandan atlı mı kovalıyor” demek onlar için anlamsızdır.

Deyimler, kinayeler, imalar onlar için anlamsız ve akıl karıştırıcıdır.

žÇevresinde olup biteni onun anlayabileceği şekilde sade bir dille ona anlatın.

žOtizmli bireyin başarılarını takdir edin ve her zaman övün. Bu durum çocuğun

kendisinden bekleneni doğru yaptığını anlamasına yardımcı olacaktır.

žOtizmli çocuklar genellikle çevrelerindeki tehlikelerin farkında değillerdir, bu nedenle

onları korumak için daha dikkatli olun. (Çocuğun ince yüksek bir duvar üzerinde

korkusuzca yürümesi, yoğun trafik olan bir caddeye çıkabilmesi, sıcak sobaya

yaklaşması gibi davranışlar bu tür tehlikelere örnek verilebilir.)

žÖzel korkular, nedensiz gülme ve ağlamalar gibi bazı duygusal tepkiler, otizmli

çocuklarda sıklıkla gözlemlenir. Bu davranışların otizmin genel bir özelliği olduğunu

bilin.